آنچه که مورد بحث ما در این تحلیل است مقایسه ای است از میزان مشارکت مردم ایران در دوره هفتم و هشتم انتخابات ریاست جمهوری (اول و دوم اصلاحات و حضور حجت الاسلام سیدمحمد خاتمی ) و دوره نهم و دهم (حضور دکتر محمود احمدی نژاد) و نیز بررسی میزان رشد آرای نامزدهای اول این چهار دوره در دو دوره متوالی که منتخب مردم شدند .

در انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری که دوم خرداد 76 برگزار گردید 36466487 نفر واجد شرایط شرکت بودند که از این تعداد 29145745 نفر شرکت نمودند یعنی معادل 79.92% .
در این انتخابات 238 نفر داوطلب شدند که از این تعداد چهار نفر توسط شورای نگهبان تأیید شدند. حجت الاسلام خاتمی با 20138784 رأی (69%) حجت الاسلام ناطق نوری با 7248317 رأی، محمد ری شهری با 744205 رأی، زواره ای با 772707 رأی . حکم تنفیذ حجت الاسلام خاتمی در 12/5/76 از سوی مقام معظم رهبری صادر شد.
در همین حال در دوره هشتم ریاست جمهوری که در 18 خردادماه 80 برگزار گردید 42170230 نفر واجد شرایط شرکت بودند که از این تعداد 28155969 نفر شرکت نمودند که معادل 67.77% ضریب مشارکت مردم بود. در این انتخابات از میان817 داوطلب ثبت نام کننده ، تعداد 10 نفر توسط شورای نگهبان تأیید شدند که سید محمد خاتمی بار دوم با 21659053 رأی (77%) و پس از آن دکتر توکلی، شمخانی، غفوری فرد، فلاحیان و جاسبی و... در مراتب بعدی قرار گرفتند. حکم تنفیذ حجت الاسلام خاتمی در تاریخ 11 مردادماه 80 توسط مقام معظم رهبری صادر شد.

1-میزان مشارکت در سال 1376 ، 92/79 درصد از واجدین شرایط در انتخابات بود.
2-میزان مشارکت در سال 1380 ، 77/66 درصد از واجدین شرایط در انتخابات بود.
آمار مقایسه ای این محور در دو دوره حضور حجت الاسلام خاتمی نشانگر کاهش 18/13 درصدی میزان مشارکت واجدان شرایط رأی دادن در انتخابات است .

1- میزان رأی در سال 1376 نامزد منتخب 20138784 رأی بوده است.
2- میزان رأی در سال 1380 نامزد منتخب 21659053 رأی بوده است .

آمار مقایسه ای این محور در دو دوره حضور حجت الاسلام خاتمی نشانگر افزایش 1520269 رأی واجدان شرایط رأی دادن در انتخابات به وی است .

حال به آمار آرای انتخابات در دو دوره حضور دکتر احمدی نژاد توجه کنید :

دوره نهم :
نتایج انتخابات دور اول ریاست جمهوری دوره نهم نشان می دهد که حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی با 6.16 میلیون نفر معادل 21 درصد آرا نفر اول ، آقای احمدی نژاد با 5.71 میلیون نفر (19.5درصد ) نفر دوم بوده و پس از وی، آقای کروبی با 5.07 میلیون نفر (17.3درصد) ، قالیباف با 4.07میلیون نفر (13.9درصد ) ، معین با 4.05میلیون نفر (13.8درصد) ، لاریجانی با 1.74 میلیون نفر (5.9 درصد) و مهرعلیزاده با 1.29 میلیون نفر (4/4 درصد ) به ترتیب در رتبه بعدی قرار گرفتند . تعداد آرای باطله نیز 1.2 میلیون معادل 4.2 درصد کل آرا بوده است . پراکندگی آرا و محبوبیت کاندیداها در نقاط مختلف کشور از تنوع قابل توجهی برخوردار است . بر اساس نتایج مرحله اول آقایان هاشمی و احمدی نژاد به مرحله دوم راه یافتند. در بین داوطلبین نام برده شده ، بیشترین واریانس (میزان پراکندگی ) رای استانی به ترتیب آقایان احمدی نژاد ، کروبی و معین اختصاص دارد . رای آقایان هاشمی و قالیباف تقریبا در سطح کشور یکنواخت است اما رای آقایان احمدی نژاد و کروبی دارای پراکندگی بالایی در سطح کشور است .
در مرحله دوم انتخابات 9/27 میلیون نفر به پای صندوق های رای رفتند که در مقایسه با مرحله اول میزان مشارکت به مقدار 5 درصد کاهش یافت .
محمود احمدی نژاد موفق شد از مجموع 27.959.253 رأی، 63 درصد آرا یعنی 17.248.782 را از آن خود کرده و به ریاست جمهوری کشور برگزیده شد . بررسی آرا در مرحله دوم نشان می دهد که تفاوت چندانی در میزان کسب آرا توسط کاندیداها در نقاط شهری و روستایی و همچنین در شهرهای کوچک ، متوسط و بزرگ مطابق طبقه بندی انجام شده ، مشابه آنچه در مرحله اول انتخابات بود ، وجود ندارد . درتمام این گروه ها احمدی نژاد به طور متوسط آرایی بین 61 تا 68 درصد کسب کرده اند و آرای هاشمی نیز بین 32 تا 39 درصد متغیر بوده است. ملاحظه می شود که احمدی نژاد در مرحله دوم موفق شد آرای سایر کاندیداها را به سمت خود جذب کند و یکی از نکات قابل توجه در مرحله دوم این است که در بررسی آرای آقای هاشمی و احمدی نژاد به تفکیک مناطق جغرافیایی کشور ، تفاوت معنی داری ملاحظه می شود . احمدی نژاد موفق به کسب اکثریت مطلق آرا به نسبت بهتری در مناطق غرب ، جنوب و جنوب شرق کشور داشته است . به عنوان مثال محمود احمدی نژاد در پنج استان اصفهان ، قم ، قزوین ، سمنان و چهارمحال و بختیاری به طور متوسط حدود 74 درصد آرا را کسب کرد.

دوره دهم :
در دوره دهم ریاست جمهوری که در 22 خردادماه 88 با حضور محمود احمدی نژاد ، میرحسین موسوی ،محسن رضایی و حجت الاسلام مهدی کروبی برگزار شد مشارکت بیش از 85 درصدی یعنی 39165191 رأی صحیح و باطله مأخوذه را شاهد بودیم .
در این انتخابات از میان 478 داوطلب ثبت نام کننده ، تعداد 4 نفر توسط شورای نگهبان تأیید شدند که محمود احمدی نژاد برای بار دوم با 24527516 رأی 62.63 درصد آرا و پس از آن میرحسین موسوی با 13216411 رأی 33.75 درصد آرا ، محسن رضایی با 678240 رأی 1.73 درصد آرای اخذ شده و مهدی کروبی با 333635 رأی 0.85 درصد آرا در مراتب بعدی قرار گرفتند و آرای باطله مأخوذه 409389 باطله 1.04 درصد اعلام شد .

بر این اساس :
1-میزان مشارکت در دور دوم سال 1384 ، 76/59 درصد از واجدین شرایط در انتخابات بود.
2-میزان مشارکت در سال 1388 ، بیش از 85 درصد از واجدین شرایط در انتخابات بود.
آمار مقایسه ای این محور در دو دوره فعالیت دکتر احمدی نژاد نشانگر افزایش بیش از 26 درصدی میزان مشارکت واجدان شرایط رأی دادن در انتخابات است .

1- میزان رأی در سال 1384 نامزد منتخب 17.248.782 رأی بوده است.
2- میزان رأی در سال 1388 نامزد منتخب 24527516 رأی بوده است .

آمار مقایسه ای این محور نیز در دو دوره احمدی نژاد نشانگر افزایش حدود 7 میلیون رأی واجدان شرایط رأی دادن در انتخابات به نامزد عدالت محور ایران اسلامی است .

نتایج :
1- مقایسه آمار یادشده نشان می دهد در دو دوره حضور محمود احمدی نژاد در حالی 26 درصد افزایش نشان می دهد که در دور دوم حضور سید محمد خاتمی 13 درصد کاهش داشتیم .
2- آمار این چهار دوره نشان دهنده آن است که میزان آرای خاتمی در حالی در دور دوم حضورش 5/1 میلیون اضافه شده که در دور دوم حضور احمدی نژاد 7 میلیون افزایش رأی دیده می شود و این یعنی افزایش آرای احمدی نژاد بیش از 4 برابر خاتمی بوده است.

به گزارش ایرنا آیت‌الله هاشمی شاهرودی در پیامی به رییس جمهور منتخب تبریک گفت.
متن این پیام به شرح زیر است:
ملت فهیم و با فرهنگ ما، در پاسخ به دعوت و توصیه‌های حکیمانه رهبری معظم انقلاب، بار دیگر با مشارکتی گسترده و کم‌نظیر، انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری را در فضایی سالم و پرنشاط، چنان برگزار کردند که مایه اعجاب جهانیان شد.
بدون تردید از این پس، بیست و دوم خرداد ماه نیز به عنوان روزی برجسته و حماسی در تاریخ سیاسی معاصر خواهد درخشید و به همین جهات هم این جانب بر خود لازم می‌دانم که تجلی این همبستگی ملی را به معظم له و مردم آگاه و متدین کشور و نامزد منتخب ملت جناب آقای دکتر احمدی‌نژاد ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران که اکثریت آراء را به خود اختصاص داده‌اند، صمیمانه تبریک و تهنیت بگویم و مزید توفیق ایشان را در راه خدمت و سربلندی کشور و ملت عزیز ایران از درگاه خداوند قادر متعال مسالت می‌نمایم.
امیدوارم آحاد هموطنان عزیز با هوشیاری، فضای سالم و امیدبخشی که در مراحل مختلف تبلیغ و انتخاب ایجاد کرده‌اند کماکان با همان همدلی محفوظ تا تلاش بدخواهان و تبلیغات سوء دشمنان به فضل الهی خنثی و راه پیشرفت و تعالی جمهوری اسلامی ایران بیش از پیش هموار شود.
سیدمحمود هاشمی شاهرودی

به گزارش ایرنا، احمدی نژاد که در قالب یک نطق زنده تلویزیونی از شبکه یک سیما با مردم سخن می گفت، تصریح کرد: آینده ای پر از سازندگی و عزت در برابر ملت ایران است.
وی افزود: امروز ما قدم در راه جدیدی می گذاریم که اگرچه در گذشته هم این راه بوده است اما اکنون پیمون این راه در سطحی بالاتر، افقی وسیع تر و با شتابی مضاعف صورت خواهد گ رفت.
احمدی نژاد با تبریک اعیاد بزرگ پیش رو از جمله میلاد حضرت زهرا(س) و فرزند گرامی اش امام خمینی (ره)، "جشن بزرگ پیروزی ملت ایران" را نیز تبریک گفت و اظهارداشت:‌ حقیقتا، ما لطف خدا و عنایات امام عصر(عج) و هوشمندی ملت بزرگ خود را در این صحنه بزرگ به روشنی می بینیم.
رییس جمهوری منتخب تصریح کرد: رای مردم در انتخابات رای به برنامه هاست، زیرا مردم عاشق چشم و ابروی کسی نیستند و عقد اخوت با کسی ندارند.
احمدی نژاد با تاکید بر لزوم تبعیت همگان از رای مردم افزود: مردم به برنامه ها رای دادند و خواسته های خود را در یک حرکت ملی نشان دادند. پس همه باید به دنبال تامین نظر مردم باشند.
وی گفت: در شعارهای مردم و من، خواسته ها معلوم است.
رییس جمهوری، نخستین خواسته مردم ایران را "خدمت به مردم" عنوان کرد تا سبب حل مشکلات زیربنایی مانند گرانی، رونق فعالیت های عمرانی و بویژه مسکن و اشتغال جوانان شود.
وی از "عدالت" به عنوان خواسته مهم دیگر مردم یاد کرد و گفت: مردم می خواهند تبعیض نباشد، دست متجاوزین قطع شود، اموال عمومی متعلق به عموم باشد، از بیت المال صیانت شود، کسی ویژه خواهی نکند و امتیازات ویژه برای خود ، بستگان و گروهش نخواهد.
احمدی نژاد ادامه داد: دیگر خواسته مردم ،پیشرفت و تعالی همه جانبه کشور است. مردم نمی خواهند کشورشان دست چندم باشد.ملت می خواهد که نام ایران عزیز باشد و جایگاه کشور در طراز شایسته ملت ایران در جهان قرار گیرد.
وی با بیان اینکه مردم خواستار معرفی موانع پیشرفت هستند، اضافه کرد: من و امثال من حق نداریم از خواسته های مردم کوتاه بیاییم و کوتاه هم نخواهم آمد.
رییس جمهوری ضمن دعوت از همگان برای مشارکت در خدمت به مردم گفت: راه باز است، بیایید و هیچ داعیه ای نیست که دل من بیش از دیگران برای ملت می سوزد.
وی سپس از احترام خود به فعالیت های حزبی سخن گفت و جبهه بندی هایی که به نام اصولگرا و اصلاح طلب شده است را رد کرد.
احمدی نژاد اظهارداشت: من اصولگرایی را که به دنبال اصلاح نباشد و اصلاح طلبی که به اصول پایبند نباشد، قبول ندارم.
احمدی نژاد خاطرنشان کرد: همه از یک جنسیم و اسم ها مهم نیست.
رییس جمهوری منتخب در عین حال یادآور شد که دولت به هیچ گروه و دسته ای بدهکار نیست و تنها به ملت به عنوان ولی نعمت خود، مرهون است.
وی در بخش دیگری از سخنانش از شبکه اول سیما، با اشاره به تشکیل دولت آینده خود گفت: در انتخاب همکارانم باید منافع ملت را مد نظر قرار دهم و قول می دهم توصیه هیچ کس را در نظر نگیرم بلکه تنها معیار، صلاح و ویژگی های برجسته همکارانم باشد.
احمدی نژاد افزود: مردم انتظار دارند به این ویژگی ها توجه کنم. مردم می خواهند همکاران من پاک، متعهد و کارآمد باشند.
وی دیگر خواسته مردم از کابینه و مدیران دولت را "مردمی" بودن عنوان کرد و از برابر بودن همگان در برابر قانون و لزوم نهادینه شدن آن در کشور سخن گفت.
رییس جمهوری افزود: این میثاق ملی قانون اساسی و مکتب انسان ساز ماست.
وی تصریح کرد: من با ملت در هر دو دوره ریاست جمهوری پیمان بسته و می بندم و بر سر پیمان بوده ام و خواهم بود. بازگشت از این پیمان، ناممکن است.
احمدی نژاد، یکی از پیمان های بزرگ بین خود و مردم را مبارزه با مفاسد و اصلاح امور دانست و تاکید کرد: در این رابطه، با احدی تعارف ندارم.
وی افزود: برخی بخاطر سوابق خود و یا سوابقی که در کشور یا خارج از کشور دارند خود را مجاز به انجام هر کاری می دانند، اما شرط، عدالت است، همانگونه که امام (ره) فرمود میزان حال افراد است و معنای این سخن آن است که فرد ممکن است در یک حالی افتخار آفرین و خادم باشد اما در شرایط دیگری در وضع دیگری قرار گیرد.
رییس جمهوری تصریح کرد: آنها که سابقه ارزشمند دارند باید بیشتر هم از سابقه ارزشمندشان و هم از آرمان های ملت محافظت کنند.
وی با اشاره به عملکرد و اوج و فرود دو تن از یاران برجسته پیامبر در صدر اسلام گفت: طلحه و زبیر همراه پیامبر (ص) بودند و افتخار آفریدند اما اینها انسان را تا آخر عمر حفظ نمی کند.
احمدی نژاد با یادآوری این موضوع که برخی به وی تذکر داده اند نام بردن از افراد شائبه توهین دارد، خاطرنشان کرد: قصدم توهین نیست بلکه نقل یک حادثه تاریخی و عبرت آموزی است.
وی گفت: باید بدانیم هر کس با هر سابقه ای از عدالت خارج شود در مقابل عدالت قرار می گیرد.
رییس جمهوری ادامه داد: عده ای می گویند ما با امام(ره) بودیم اما این کافی نیست بلکه امروز و عمل امروز مهم است.
وی همچنین به مباحثی مانند وجود نگاه تبعیض آمیز به شیعه و سنی اشاره کرد و ضمن رد آن اظهار داشت که حتی در اداره کشور ،مسلمان و غیر مسلمان هم مطرح نیست بلکه همه از حکومت، انتظار عدالت را دارند.
احمدی نژاد در بخش دیگری از سخنانش گفت: نکته مهم دیگر، ساختن کشور به دست همه ایرانیان داخل و خارج و همه اقوام و اقلیت ها و نخبگان است. من از همه دعوت می کنم برای ساختن ایران عزیز دست به دست هم بدهیم.
وی افزود: کشور را باید با امید به آینده ساخت و برای تحقق این امر، نیاز به فضایی آرام و سازنده داریم.
احمدی نژاد تصریح کرد: امروز انتخابات تمام شده است و احدی حق ندارد از کسی بپرسد به کدام نامزد رای داده است زیرا این رای حق ملت است.
رییس جمهوری منتخب گفت: من فرزند کوچک ملت و خاک پای ملت بزرگ ایران هستم. به نوکری شما مردم افتخار می کنم و آن را با هیچ چیز در عالم عوض نمی کنم چراکه ملت ایران شایسته ترین ملت در طول تاریخ است.
وی افزود: من اطمینان می دهم که همه زندگی ام را در راه عزت و آسایش و رفاه شما صرف خواهم کرد.
احمدی نژاد همچنین وعده داد که در آینده درباره سیاست ها و جزئیات برنامه های دولت خود با مردم سخن خواهد گفت.
وی در بخش دیگری از سخنانش که از طریق پخش زنده تلویزیونی صورت گرفت، انتخابات روز گذشته را آزمونی بسیار بزرگ توصیف کرد و اظهارداشت: این انتخابات در مقطعی برگزار شد که دنیا در حال انتخاب جدید است و مرزبندی های سیاسی و اقتصادی جدیدی در دنیا در حال شکل گیری است.
رییس جمهوری افزود: در این شرایط، دو راه فراروی مردم ایران بود، یکی راه بازگشت به گذشته و راه دوم، نگاه به آینده و آرمان های بلند یعنی ادامه راه امروز ملت ایران که راه سرافرازی است و خوشبختانه ملت راه دوم را انتخاب کرد.
وی خاطرنشان کرد: در شرایطی که همه امکانات مالی، سیاسی و تبلیغی در خارج و در بخش های داخل علیه ملت ما بطور هماهنگ بسیج شدند و سنگین ترین فشار و جنگ روانی علیه ملت ایران برنامه ریزی شد و حتی تعداد زیادی از شبکه های جهانی بطور مستمر و با شیوه های پیچیده، نبرد علیه ملت ایران را سازماندهی کردند، ملت ایران در حضوری حماسی، شاهد شرکت قریب به 40 میلیون نفر در یک انتخابات آزاد بود و رکوردی پرافتخار را در جهان برجای گذاشت.
احمدی نژاد ضمن تشکر از راهنمایی های رهبر معظم انقلاب، از همه اقشار مردم و نیز اصحاب رسانه قدردانی کرد و گفت: از آنها که به من رای دادند و آنها که به دیگران رای دادند تشکر می کنم.
وی همچنین از وزارت کشور، شورای نگهبان و سایر عوامل برگزاری انتخابات سپاسگزاری کرد و برگزاری انتخابات در ایران را کاملا مردمی دانست.
رییس جمهوری همچنین به جشن فردا یکشنبه در میدان ولیعصر(عج) تهران که از ساعت پنج بعد از ظهر برپا خواهد شد، اشاره کرد و گفت: بنده هم به عنوان "یک پر کاه " در اقیانوس متلاطم مردم شرکت خواهم کرد.
پایان بخش سخنان احمدی نژاد این جمله بود: "به امید روزهای بهتر برای ملت ایران. سرفراز باشی میهن من".
سیام/1823
شبد 1551